ENDİKASYON DIŞI İLAÇ TEMİNİ
Kanser, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de ciddi bir sağlık sorunu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu hastalığın tedavisi için kullanılan birçok ilaç bulunmakta, ancak ne yazık ki bazı ilaçlar Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından karşılanmamaktadır. Karşılanmayan SGK kanser ilacı olarak özellikle bazı SGK’nın Karşılamadığı Kanser İlaçları, SGK’nın karşılamadığı immünoterapi ilaçları ve SGK’nın karşılamadığı kemoterapi ilaçları bulunmaktadır. Bu durum, pek çok kanser hastası için ekonomik ve psikolojik bir yük oluşturmaktadır.
SGK Kanser İlacı Davası için Süreç Rehberi:
SGK tarafından karşılanmayan kanser ilaçları için açılacak davaların başarıya kavuşabilmesi için dava açmadan önce, yetkili idari makama (Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’na ve SGK’ya) başvuru aşamalarının tamamlanması gerekir.
Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'na Başvuru :
Ülkemizde ruhsatlı ilaçların onaylanan kullanım alanlarının dışında ya da belirlenmiş dozların üstünde kullanılması veya henüz Türkiye’de ruhsatlandırılmamış ilaçların tedavi amacıyla yurtdışından getirtilmesi endikasyon dışı ilaç kullanımı olarak adlandırılmaktadır. Bu sebeple tedaviye başlanabilmesi için öncelikle hekimin Sağlık Bakanlığı’na bağlı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'na endikasyon dışı ilaç kullanımı başvurusunda bulunması gerekir.
SGK Kanser İlacı için SGK'ya Başvuru:
SGK, Kanser tedavisinde kullanılacak ilaç bedellerinin karşılanması için çoğunlukla Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’ndan endikasyon dışı ilaç kullanım onayı alınmasını şart koşmaktadır. Ancak üst mahkeme kararlarına göre, kurum tarafından endikasyon dışı ilaç kullanım onayının verilmemesi SGK’ya karşı açılan davaların kabulüne engel değildir.
Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Red Kararına Karşı İptal Davası :
Kurum tarafından ilacın hasta için uygun olup olmadığı değerlendirilir uygunluk onayı alınırsa ilaç kullanılabilir ancak başvuruda talep edilen ilacın SGK tarafından karşılanan ilaçlar listesinde yer almaması durumunda, genellikle endikasyon dışı ilaç kullanım başvurusu reddedilmektedir.
Bu durumada, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'nun red kararına karşı yürütmenin durdurulması talebiyle İdari İşlemin İptali Davası açılması gerekmektedir. İdari İşlemin İptali Davalarında görevli mahkeme İdare Mahkemeleri'dir.
Karşılanmayan Kanser İlaç Bedellerinin Ödenmesi için SGK Kanser İlacı Davası:
Hastanın tedavisinde kullanılması hekim tarafından öngörülen ve SGK tarafından karşılanmayan kanser ilaçlarının bedellerinin karşılanması için açılan dava öncesinde, hastanın kendi imkanları ile ilaç almış olması halinde, hasta tarafından ödenen bu ilaç bedellerinin de SGK’dan istenmesi mümkündür.
Bu nedenle SGK’ya karşı dava açılmadan önce hastanın kendi imkanları ile yapılan ilaç harcamalarının belgelendirilmesi önem taşımaktadır. Mahkemeden dava öncesinde hasta tarafından ödenmiş ilaç bedellerinin iadesi konusunda da ihtiyati tedbir talebinde bulunulabilmektedir. Talep halinde mahkeme tarafından, ödenmiş olan ilaç bedellerinin iadesi ve dava süresince ödenecek ilaç bedellerinin tedbiren SGK tarafından karşılanması kararı verilir.
Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'nun red kararına karşı açılan davada alınan yürütmenin durdurulması kararı ile birlikte, ilaç masraflarının karşılanması için SGK'ya karşı açılacak davada "davada nihai karar verilinceye ve yeniden değerlendirme yapılıp bu konuda özel ara karar oluşturuluncaya kadar“ şeklinde karar alınarak; dava süresince ödenecek ilaç bedellerinin tedbiren SGK tarafından karşılanması sağlanabilir.
SGK Kanser İlacı Dava Süreci:
Davanın açılması üzerine yerel mahkeme, hastanın takip edildiği hastaneden hasta evraklarını ister ve dosyayı üniversite hastanelerinde görev alan bilirkişilerden oluşan heyete gönderir.
Bu kapsamda, söz konusu ilacın kanser hastalığının tedavisinde hayati önemi haiz ve kullanılmasının zorunlu olup olmadığı, kullanılmasının tıbben ve fennen hastanın iyileşmesine katkıda bulunup bulunmayacağı, ilacın hangi tür kanser hastalarında hangi evrede ve hangi dozda kullanılacağı, ilaçla yapılacak tedavinin bilinen mevcut tedavi yöntemlerine göre daha etkin ve daha yararlı olup olmadığı bilirkişi marifetiyle tespit edilir. Buna ilişkin sağlık kurulu raporu için üniversitelerin tıbbi onkoloji bilim dalında görevli hekimler görevlendirilir.
Bilirkişi raporundaki tespitlere göre kararını verir.Yerel mahkeme tarafından verilmiş olan kararın Sosyal Güvenlik Kurumu’na ibrazı üzerine Kurum, ilacın bedelini ödemektedir. İlaç bedelinin, SGK tarafından kesintisiz ve tedavi süresince karşılanması gerekmektedir.
SGK Kanser İlacı Davası Görevli ve Yetkili Mahkeme:
Görevli mahkeme, ilaç masrafının karşılanması konusunda SGK’ya açılacak davalarda, hastanın ilişkili olduğu sosyal güvenlik kuruluşuna göre değişmektedir. SGK ve Bağ-Kur’lu hastaların SGK’ya karşı açacağı davalarda görevli mahkeme İş Mahkemeleri'dir.
Yetkili mahkeme, iptali istenen ret kararını veren SGK şubesinin bulunduğu yer mahkemeleridir.
Karşılanmayan SGK Kanser İlacı ve akıllı ilaç listesi şu şekildedir:
Opdivo ( Etken maddesi Nivolumab)
Tecentriq ( Etken maddesi Atezolizumab)
Herceptin ( Etken maddesi Transtuzumab)
Mabthera (Etken maddesi Rituksimab)
Erbitux ( Etken maddesi Cetuximab)
Kadeyla ( Etken maddesi Trastuzumab)
Keytruda ( Etken maddesi Pembrolizumab)
Trodelvy (Etken maddesi Sakituzumab)
Zejula (Etken maddesi Niraparib)
Altuzan ( Etken maddesi Bevacizumab)
Herceptin (Etken maddesi Trastuzumab)
İlaç Masrafının Karşılanması Davası Sürerken Hastanın Ölmesi
Tedavi süresince ilaç masrafının karşılanması yönündeki esas talep bakımından dava konusuz kalacaktır. Ancak ihtiyati tedbir veya yürütmenin durdurulması kararı nedeniyle SGK tarafından karşılanmış olan masrafın ne olacağı konusu önem arz eder. Yine ihtiyati tedbir kararı yokluğunda hasta tarafından yapılan harcamaların iadesi talebi konusunda da karar verilmesi gerekir.Davanın takipsiz kalması; yargılama ve SGK tarafından tedbiren ödenmiş olan ilaç masrafından mirasçıların sorumlu olması sonucunu doğurabilir.
Buna göre; mirası reddetmemiş olan mirasçılar davaya devam edebilir. İleriye dönük ilaç masrafının karşılanması talebi konusuz kalacaktır. Ödenmiş olan ilaç ve dava masrafları yönünden davanın açıldığı tarihteki haklılık durumuna göre karar verilir. Bu yönden davanın kabulü halinde mirasçılar ödenmiş olan ilaç ve dava masrafından sorumlu tutulmaz.
Comentários